کد مطلب:28227 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:123

سیاست های سقوط آفرین












امام علی علیه السلام، سیاست هایی را باعث تباهی و دگرگون كننده دانسته است. این گونه سیاست ها، گو این كه روزگاری كوتاه، سودمند افتند و زمانی نه چندان طولانی، حكومت را استوار بدارند، در نهایت، به سقوط و تباهی آن منجر خواهند شد. آنچه را كه آموزه های علی علیه السلام دگرسان كننده و باعث تباهی نشان داده، عبارت اند از: تجاوز به حقوق مردم، خونریزی به ناحق، سوء تدبیر در اداره امور، خودخواهی و استئثار، مقدّم دانستن حاكمان و سران و اطرافیان حكومت بر دیگران، بی توجّهی به حركت ها و امور بنیادین، و پرداختن به مسائل كوچك و بی ثمر و كم اهمیّت، واگذاری كارها به افراد ناكارآمد، و بهره نگرفتن از انسان های كارآمد.

امام، تأكید می كند كه ظلم و ستمگری، با هر عنوان و با هر شكلی، زوال آفرین است و چون در جامعه ای ستمْ روا داشته شد، در نتیجه، شمشیر در میان نهاده می شود و قدرت و ابهّت حكومت، زدوده می شود. چنین است كه او ظلم را بدترین شیوه سیاست دانسته و تأكید كرده است كه ستم و ستمگری، گام ها را نااستوار، نعمت ها را دگرگون، و امّت ها و دولت ها را هلاك می كند.

علی علیه السلام، در عهد نامه خویش به مالك می نویسد: هرگز در برخورد با دگراندیشان، خونریزی را معمول مدار كه خونریزی ناحق، نقمت الهی را باعث می شود و نعمت را می زداید و هرگز هیچ حاكمیت و سُلطه ای، با خونریزی استوار نمی شود؛ بلكه وهن می آورد و سستی می آفریند.

او تأكید می كند كه اگر حكومتی به سوء تدبیر دچار شد و سیاستی خردمندانه و دقیق نداشت، رو به تباهی می نهد و در نتیجه، سقوط می كند. حكومتی كه بهترین امكانات را برای حاكم و سلطه حاكم، جلب می كند و به جای از خود گذشتگی (ایثار، به خودگرایی و جلب و جذب امكانات برای خود و دانه درشت ها (استئثار می پردازد، بی گمان، در سراشیبی سقوط قرار می گیرد. امام می فرماید: حاكمانی كه به جای كارهای بنیادی و سیاست های اساسی و برنامه ریزی هایِ اصولی، به مسائل جزئی، بی اساس و زودگذر می پردازند، به زوالْ دچار خواهند شد. آنان كه بلندی ها و سرافرازی ها را به یك سو می نهند و به كارهای خُرد و پست می پردازند، حكومت را رو به سقوط می برند. تأمّل در این گونه آموزه هایِ او، برای حاكمان، مسئولان و سر رشته داران حكومت، بسی لازم و كارآمد است.